Waleriana (inaczej kozłek lekarski) to jedno z ziół stosowanych jako środek uspokajający i nasenny. Niektórzy stosują ją również jako środek rozkurczowy - na bóle i dolegliwości żołądkowe.
Co to jest waleriana?
Kozłek lekarski (Valeriana officinalis) to powszechnie znana waleriana – roślina o białych lub lekko fioletowych kwiatach. Jej podziemne kłącza wykazują działanie lecznicze – kojące i wyciszające. Walerianę stosuje się od lat, zarówno w medycynie ludowej, jak i konwencjonalnej, jako środek nasenny oraz uspokajający.
Kozłek lekarski to roślina, która najlepiej czuje się na mokrych terenach – rośnie na łąkach, przy brzegach wód i w wilgotnych lasach. W celach leczniczych pozyskiwana jest ze specjalnie wyodrębnionych upraw, dzięki czemu zawiera więcej cennych dla zdrowia substancji. Waleriana występuje pod kilkoma postaciami. W sklepach zielarskich i aptekach dostępne są jej przetwory, takie jak waleriana w tabletkach oraz waleriana – krople, a także jako sproszkowane zioło.
Zobacz też: Kora wierzby – właściwości i zastosowanie
Waleriana – działanie
W zależności od rozpuszczalnika (wody lub alkoholu), na bazie którego przyrządzony został wyciąg z rośliny, preparaty z kozłka lekarskiego wykazują różne działanie zdrowotne. O działaniu waleriany decyduje ponadto sposób suszenia korzeni i kłączy – optymalna temperatura wynosi do 35 st. C.
Poza działaniem wyciszającym organizm, waleriana działa także rozkurczająco. Może być więc stosowana w dolegliwościach żołądkowych oraz podczas bolesnych miesiączek. Wpływa dobrze na metabolizm, ma działanie wiatropędne i moczopędne. Dodatkowo wypłukuje piasek z nerek, pomaga w zakażeniach i zapaleniach pęcherza oraz dróg moczowych. Aktywne składniki, które sprawiają, że korzeń waleriany jest skuteczny w leczeniu stresu i lęku, pomagają także regulować ciśnienie krwi. Wreszcie, waleriana pomaga również w leczeniu łupieżu i niektórych chorób skóry.
Waleriana na sen
Najpopularniejszym sposobem wykorzystania waleriany jest oczywiście użycie jej w celach uspokajających. Działanie substancji zawartych w korzeniach i kłączach kozłka lekarskiego pomaga w obniżeniu aktywności ośrodkowego układu nerwowego. W konsekwencji u osoby przyjmującej walerianę można zaobserwować zmniejszenie uczucia niepokoju. Zredukowane zostają stany napięcia, pobudzenia nerwowego i zdenerwowania.
Waleriana sprawdzi się również u osób, które cierpią na trudności w zasypianiu lub bezsenność. Kozłek lekarski wpływa na poprawę jakości snu i przyczynia się do redukcji czasu potrzebnego do zaśnięcia. Osoby zażywające walerianę potwierdzają, że po jej użyciu są w stanie spokojnie przespać noc, bez nadmiernego wybudzania.
Sprawdź także: Sól iwonicka - na co pomaga, zastosowanie, działanie
Waleriana – skutki uboczne
Choć waleriana to produkt dość bezpieczny, nie powinna być stosowana w dużych dawkach, ani w sposób ciągły. Bezpieczny czas kuracji wynosi około 30 dni. Po tym czasie należy przerwać leczenie na okres około 3 tygodni.
U niektórych osób waleriana może wywołać różne skutki uboczne:
- ból głowy,
- zawroty głowy,
- problemy żołądkowe,
- uczucie nadmiernej senności i otępienia,
- suchość w jamie ustnej,
- nadpobudliwość.
Waleriana - przeciwwskazania
Nie powinno się stosować waleriany równolegle z lekami o działaniu uspokajającym, zwiotczającym mięśnie, a także jednocześnie z antydepresantami. Przy stosowaniu kozłka lekarskiego nie można pić alkoholu.
Waleriana w ciąży również nie jest zalecana. Nie powinny jej stosować także kobiety karmiące. Kolejnym przeciwwskazaniem do stosowania jest prowadzenie pojazdów i obsługa urządzeń mechanicznych.
Czytaj również: Cewnik – Foleya, cewnikowanie pęcherza moczowego
Waleriana – roślina atrakcyjna dla kotów
Co ciekawe, waleriana to zioło, które jest wyjątkowo atrakcyjne dla kotów. Jest alternatywą dla kocimiętki. Dlaczego waleriana wprowadza koty w stan podekscytowania? Zawarte w niej olejki eteryczne to swoiste feromony, które przypominają kotom zapach hormonów płciowych kotek w rui. Waleriana pobudza więc koci układ nerwowy i wprowadza zwierzę w stan podekscytowania. Zdarza się, że po takim epizodzie, kot potrafi spać nawet kilka godzin.
Warto wiedzieć, że waleriana może być stosowana w terapii czworonogów. Pomaga w przypadku chorób sercowo – naczyniowych, a także usprawnia działanie przewodu pokarmowego.